Papugi, podobnie jak inne ptaki, mają specyficzne potrzeby zdrowotne, które są istotne dla ich zdrowia w niewoli. Jednym z kluczowych aspektów zdrowia papug jest odpowiednia ekspozycja na światło ultrafioletowe (UV), które jest niezbędne do syntezy witaminy D. W warunkach naturalnych ptaki spędzają cały czas na świeżym powietrzu, gdzie są wystawione na działanie promieniowania UVA i UVB. W domach konieczne jest zapewnienie odpowiednich warunków, aby zaspokoić te potrzeby. W tym artykule omówimy znaczenie witaminy D, promieni UVA i UVB oraz korzyści wynikające z używania lamp UV dla papug trzymanych w niewoli.

 

zdjęcie 1: Papugi stworzone są do korzystania z naturalnych promieni słonecznych. Hodując papugi w domu musisz zapewnić im dostęp do światła UVA i UVB

Promieniowanie UVA i UVB

Światło ultrafioletowe (UV) jest częścią spektrum elektromagnetycznego, które jest niewidoczne dla ludzkiego oka. UV dzieli się na trzy główne rodzaje: UVA, UVB i UVC, z których UVA i UVB mają największe znaczenie dla zdrowia zwierząt i ludzi. W artykule skupimy się na tych dwóch rodzajach promieniowania UV, omawiając ich właściwości, korzyści oraz potencjalne zagrożenia.

 

Rodzaje promieniowania UV

Promieniowanie UVA: Jest odpowiedzialne za widzenie w ultrafiolecie, co wpływa na zachowanie, aktywność i ogólny stan zdrowia papug. Papugi widzą światło UVA, co pomaga im w rozpoznawaniu pożywienia, partnerów oraz otoczenia.

Promieniowanie UVB: Jest kluczowe dla syntezy witaminy D3 w skórze. Brak UVB może prowadzić do niedoboru witaminy D3, co z kolei powoduje problemy zdrowotne związane z metabolizmem wapnia.

zdjęcie 2: Musisz pamiętać, że szyby w oknach nie przepuszczają światła UV! Przez szyby w oknie nie złapiesz ani opalenizny ani drogocennych promieni świetlnych.

 

UVA (Ultrafiolet A):

Zakres długości fali: 320-400 nm (nanometrów).

Penetracja: UVA ma najdłuższą falę i może przenikać głębiej przez skórę, docierając do warstw skóry właściwej.

Obecność w środowisku: Stanowi około 95% promieniowania UV docierającego do powierzchni Ziemi. Jest obecne przez cały dzień, niezależnie od pory roku.

Rola w zdrowiu ptaków: U papug i innych ptaków UVA odgrywa ważną rolę w zachowaniach behawioralnych, takich jak rozpoznawanie pożywienia, partnerów i otoczenia. Ptaki widzą światło UV, są więc tetrachromatyczne. Ich zdolność widzenia kolorów jest dla naszego oka nieporównywalna!

zdjęcie 3: Papugi widzą świat w zupełnie innych barwach niż my! Kiedy dla nas wszystkie papugi wyglądają tak samo, to ich wzrok jest w stanie rozpoznać płeć czy danego osobnika na podstawie zmian na ciele i piórach widocznych tylko w świetle UV.

 

UVB (Ultrafiolet B):

Zakres długości fali: 280-320 nm.

Penetracja: UVB ma krótszą falę i dociera tylko do warstw naskórka (górnej warstwy skóry).

Obecność w środowisku: Stanowi około 5% promieniowania UV docierającego do powierzchni Ziemi. Jego intensywność zależy od pory dnia, pory roku, szerokości geograficznej i wysokości nad poziomem morza. Największa intensywność występuje w godzinach południowych.

Rola w zdrowiu ptaków: U papug UVB jest kluczowe dla syntezy witaminy D3. Niedobór UVB może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak krzywica i osteoporoza.

zdjęcie 4: Z lamp UVB korzystają gady. Kiedy decydujemy się na zakup lampy, nie możemy wybrać lampy dla gadów! Papugi muszą mieć lampę również z promieniowaniem UVA.

 

Jak zapewnić papudze dostęp do światła słonecznego?

 

Zapewnienie papugom dostępu do naturalnego światła słonecznego jest kluczowe dla ich zdrowia i dobrostanu. Promienie słoneczne dostarczają niezbędnego światła ultrafioletowego (UV), które wspomaga syntezę witaminy D3 i wpływa pozytywnie na zachowanie i samopoczucie ptaków. Oto kilka sposobów, jak możesz zapewnić papugom dostęp do naturalnego światła słonecznego:

 

• Umieszczenie klatki na zewnątrz: Jeśli masz ogród, balkon lub taras, umieść klatkę papugi na zewnątrz na kilka godzin dziennie, aby ptaki mogły korzystać z naturalnego światła słonecznego. Upewnij się, że część klatki jest zacieniona, aby papuga mogła schronić się przed nadmiarem słońca. Zawsze nadzoruj papugi na zewnątrz, aby chronić je przed drapieżnikami, złymi warunkami pogodowymi i ucieczką. Upewnij się, że klatka jest solidna i zabezpieczona.

zdjęcie 5: Pamiętaj, że wystawienie klatki na dwór wiąże się z pewnymi zagrożeniami. Zawsze upewnij się, że zamknięcie jest dodatkowo zabezpieczone np. karabińczykiem, trytytką czy kłódką.

 

• Stacjonarne woliery zewnętrzne: Jeśli masz miejsce, zainstaluj stałą wolierę na zewnątrz. Woliera powinna mieć zarówno nasłonecznione, jak i zacienione obszary, a także być zabezpieczona przed drapieżnikami. Alternatywą są mobilne woliery, które można przenosić w zależności od warunków pogodowych i potrzeb ptaków.

zdjęcie 6: Woliery zewnętrzne to najlepsza opcja dla naszych papug. Ptaki mogą naturalnie korzystać z dobroci słońca, tak jak natura chciała.

 

• Osiatkowane okna: Umieść klatkę papugi blisko dużego okna, przez które wpada dużo naturalnego światła. Upewnij się, że okno jest zabezpieczone przed ucieczką, np. za pomocą siatki lub moskitiery.

zdjęcie 7: Osiatkowane okna to spokój i bezpieczeństwo przez cały rok. Nawet w trakcie gotowania obiadu, możesz swobodnie otworzyć takie okno i wpuścić świeże powietrze do domu.

 

• Szelki dla papug: Możesz wyprowadzać papugę na spacery na świeżym powietrzu, używając specjalnych szelek i uprzęży. Upewnij się, że są one dobrze dopasowane i bezpieczne, aby zapobiec ucieczce ptaka.

zdjęcie 8: Szelki dla papug to opcja nie dla wszystkich. Przygotowanie papugi do szelek wymaga zaufania, dobrej relacji z ptakiem i wielu godzin treningu. Dodatkowo warto pamiętać, że szelki mogą uszkodzić strukturę piór, jeśli są noszone zbyt długo.

 

Korzyści z używania lamp UV dla papug

 

Lampy UVB pomagają w syntezie witaminy D3, co wspiera zdrowie kości i zapobiega chorobom takim jak krzywica i osteoporoza. Również jest to ważne, gdy nasza samica składa jaja. Brak wapnia i światła UV może doprowadzić do zaparcia jaja. Odpowiednia ekspozycja na UVB wspiera układ immunologiczny, pomagając papugom w walce z infekcjami i chorobami. Witamina D3 odgrywa rolę w metabolizmie wapnia i fosforu, co jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu i ogólnego zdrowia.

Światło UVA wpływa na naturalne zachowanie papug, poprawiając ich nastrój i ogólne samopoczucie. Papugi stają się bardziej aktywne, zadowolone i wykazują naturalne zachowania. Promieniowanie UVA wpływa na naturalne zachowania ptaków, poprawiając ich zdolność do rozpoznawania pożywienia, partnerów i otoczenia, co przyczynia się do lepszego samopoczucia i zdrowia psychicznego, co jest szczególnie ważne np. przy problemach behawioralnych takich jak skubanie i okaleczanie ciała.

zdjęcie 9: Światło UV jest niezwykle ważne w terapii papug okaleczających się i wyrywających swoje pióra. Udowodniono, że UVA korzystnie wpływa na samopoczucie papug w niewoli.

 

Jak używać lamp UV dla papug?

 

Wybierz lampy zaprojektowane specjalnie dla ptaków, które emitują odpowiednie poziomy UVA i UVB. Lampy te powinny być bezpieczne i efektywne. Dobre lampy oferuje np. Back Zoo Nature czy Arcadia Pure Sun. Pamiętaj, że zakup lampy to nie koniec! Lampy UV tracą swoją efektywność z czasem, dlatego należy je regularnie wymieniać, zazwyczaj co 6-12 miesięcy, w zależności od zaleceń producenta.

Lampa powinna być umieszczona w taki sposób, aby papuga mogła korzystać z jej promieni, ale w niewielkiej odległości, bo zaledwie kilkudziesięciu centymetrów. Papugi powinny być eksponowane na światło UV przez około 4-8 godzin dziennie. Ważne jest, aby stopniowo wprowadzać światło UV, aby ptaki mogły się do niego przyzwyczaić.

Zapewnienie odpowiedniego dostępu do promieni UVA i UVB jest kluczowe dla zdrowia papug trzymanych w niewoli. Lampy UV mogą znacznie poprawić jakość życia tych ptaków, wspierając ich zdrowie kości, układ odpornościowy, zachowanie oraz ogólne samopoczucie. Regularne korzystanie z lamp UV, w połączeniu z właściwą dietą i opieką weterynaryjną, pomoże utrzymać Twoją papugę w doskonałej kondycji.

 

Autorka: Adrianna Włoch